Wie zijn we ? La Rawète, een burgermedespeler
In de pers als op internet is de naam van het Museum van de Gourmandise naast deze van Ferme castrale van Hermalle-sous-Huy en die van de VVV van Hermalle-sous-Huy La Rawète gezet. Deze veelheid van namen dient een verklaring:
Er was eens...de kasteelhoeve van Hermalle-sous-Huy, bekend als Ferme castrale. Dit imposante gebouw werd in de jaren 1975 verwaarloosd en de renovatie begon vanaf 1991. Het was nog nodig om een nieuwe bestemming te vinden. Cultuur en toerisme werden gekozen en onze vereniging zonder winstoogmerk La Rawète werd op 17 juni 1993 met een specifiek maatschappelijk doel geboren: :
- Steunen de bouwkundige restauratie en de toeristische promotie van de hoeve, en
- Beschermen het gastronomische erfdeel door verzameling, classificatie, restauratie van originele (oude en moderne) voorwerpen en documenten over voeding, tabak, kookkunst- en gastronomische geschiedenis (bijzonder in België).
Rawète ? Waals woord, dat wil zeggen "gratis supplement, toename", en, grappig, "laatste kind lang na het vorige geboren" zegt Jean Haust in zijn woordenboek, uitgegeven door H. Vaillant-Carmanne, Luik, in 1933. Een laatste pasgeboren kind niet verwacht, in feite. De nieuwe activiteit door de vereniging geschapen is humoristisch aan de laatste zin: zouden de boeren ooit kunnen denken dat de hoeve een centrum van cultuur en toerisme zal worden?
Allereerst, opende de vzw in de Ferme castrale een ontvangstinfrastructuur om info aan te bieden en een kleine cafetaria om zich een minimum geld te verzekeren.
Twee jaar later creëerde ze het Museum van de Gourmandise die de geschiedenis van de gastronomie vertelt.
Twee jaar ging nog voorbij en de vzw opende zijn Bibliotheek die de belangrijkste verzameling van gastronomische boeken in België nu aanbiedt: meer dan 20 000 livres !
Groepen bezoekers beginnen te komen en dit zal geleidelijk onze vrijwilligers tot het meer specifieke ontvang voor gehandicapten aanzatten; dit inhoudelijke werk zal met de CAP48 awards 2009 voor corporate citizenship voor onze "zeer actief beleid van toegankelijkheid, ondanks beperkte middelen" beloond worden.
In 2002 bring de vzw zijn cyclus van geleide wandelingen “op de markt” om de eetbare wilde planten opnieuw te ontdekken.
In 2003 vierde de Rawète haar 10 jaar! Zoals zij met de criteria van het nieuw besluit op het toerisme overeenstemde, verkreg ze van het Algemene Commissariaat aan Toerisme haar erkenning als Vereniging voor Vreemdelingen Verkeer en moet ze haar naam tot Syndicat d'Initiative de Hermalle-sous-Huy La Rawète veranderen. Het maatschappelijk doel vergroot met de "ontwikkeling en de promotie van toerisme in het gebied van de oude gemeente van Hermalle-sous-Huy". Een website over de geschiedenis, topografie, de activiteiten van het dorp is geschapen : www.hermalle-sous-huy.be
In 2004 opende de VVV het Museum Postes restantes om de geschiedenis van de Post en van het schrift in de hoeve te vertellen.
De hoeve heeft leven teruggevonden… maar wordt niet nochtans gered: de renovatie van de oosten en westen vleugels zijn niet beëindigd en het dak sterk verslechtert… De vzw werd dus co-partner in juni 2005 in de vraag om de hoeve op de monumentenlijst te plaatsen. Mijnheer Michel Daerden, Minister belast met het Erfdeel, weigerde in december 2006.
Door zijn renovatie van het gebouw, vertegenwoordigt toch de hoeve een aanmoediging tot de bescherming van het oude dorp. Door Musea en Bibliotheek (niet gesubsidieerd), vormt ze vandaag een centrum van kennis op een wetenschappelijk niveau. Door markten, jaarbeurzen, tijdelijke tentoonstellingen, enz., trekt ze een streek- en Europeaanse publiek aan ; ze neemt aldus deel aan de toeristische ontwikkeling van Wallonië.
In het begin van de zomer 2008 opent de vereniging een petitie van ondersteuning. De zaak is heropend maar blijft hangend tot 20 januari 2012 wanneer de classificatie procedure eindelijk geopend is - wat niet betekent dat het goed wel op de monumentenlijst geplaatst worden zal…
Een burgeractie : de bescherming van het culturele erfdeel.
Wanneer u in de Ferme castrale komt, ondersteunt u de vrijwilligers van de vzw La Rawète, één van de 16 verenigingen gekozen door de Stichting voor de Maaslandse Architectuur, Kunst en Ambachten in september 2006 als voorbeeld van burgeractie.
De vzw behoudt immers zowel het architecturaal erfdeel (de Ferme castrale) dan het roerende erfdeel dankzij zijn musea.
Hoewel de thematieken van onze musea verschillend zijn, is de filosofie die hun werking ondersteunt identiek : aan het publiek de beste mogelijke ontdekkingsvoorwaarden aan te bieden, met ernst voor het wetenschappelijke aspect, met humor voor de presentatie. De bezoeken zijn altijd door bekwame gidsens in het Frans en in het Nederlands geleid.
Dat biedt het voordeel van een reële gebruikersvriendelijkheid en verpersoonlijkte uitwisseling aan. De bezoeken worden aan het publiek aangepast: kinderen, jongeren, volwassenen, ouderen en andersvalieden.
Maar de vzw behoudt ook een onstoffelijk erfdeel :
In 2002 dankzij de documenten van de Bibliotheek uitgaf ze een eerste CD-rom en verklaarde luid dat de regionale of oude keuken deel van het Erfdeel, evenals de monumenten en de plaatsen, uitmaakt.
Ze organiseert ook wandelingen om wilde planten voor culinaire gebruik opnieuw te ontdekken en ze bevoorrecht oude recepten in haar taverne. Proef ze!
Een zelfgefinancieerde actie…
Wij zijn lid of partner van de Fédération Wallonie-Bruxelles (want onze musea zijn in hun lijst van verzamelingen), van de Monumentendagen (sinds 1991), van Musées et Société en Wallonie, van de Algemene Commissariaat aan Toerisme, van de Maison du Tourisme Hesbaye-Meuse, van de vzw Hesbaye-Meuse-Condroz-Tourisme en Article 27, maar we moeten alleen op ons voor geld vertrouwen…
De bezoekers van de Ferme castrale die vragen stellen op de financiële situatie van de vzw kunnen nochtans moeilijk ons te geloven!
Sinds zijn erkenning als VVV van Hermalle-sous-Huy heeft La Rawète recht op subsidies. Wij ontvangen dus als werkingstoelage 380 €/jaar [sic] van de Federatie van Toerisme van de provincie Luik en hebben recht op maximum 1500 €/jaar van het Algemene Commissariaat aan Toerisme voor de kosten ter promotie van het dorp en onze activiteiten. ’T Is alles.
In april 2011 heeft dus de vereniging in de schuur van de hoeve een boeken- en rommelmarkt geopend om beter te kunnen leven. Als knipoog met de andere activiteiten op de site was deze rommelmarkt "Les Chineurs gourmands" genoemd.
Panoramafoto van het gelijksvloer van de schuur met het markt.
Alle die in de hoeve en in onze vereniging werken zijn vrijwilligers; niemand wordt betaald. Natuurlijk kunt u bij ons als lid van de vereniging of als vrijwilliger komen. Neem contact met ons op!
Een deelnemingsactie...
Vanaf 1995 hebben we met andere culturele of wetenschappelijke instellingen samengewerkt.
Enkele voorbeelden :
- Met Graphic design studio Cyan van Berlin voor een tentoonstelling van dansfotos in de hoeve
- Met Filatelistische Club Le Postillon van Amay voor een pre-stempel in de schuur van de hoeve
- Met Ensemble PassionataDanse van Brussel, voor neo-klassieke ballet in de hoeve
- Met Théâtre National de la Communauté française Wallonie-Bruxelles voor toneel (Lettres de Belgique) in de hoeve
- Met Ann Gaytan en Jo Deseure voor zang Poésie et chanson française, met het Frietkotmuseum van Antwerpen, met de steden Luik en Hoei, met CAG van Leuven, Made in Belgium te Brussel, Miat van Gent, ARTE TV, enz.
In 2011 hebben het Museum en de Bibliotheek van de Gourmandise objecten en boeken voor tentoonstellingen uitgeleend aan het Brussels Museum van de Molen en de Voeding van Evere, aan de bibliotheek Chiroux-Croisiers van Luik, aan Tempora voor Tour & Taxi in Brussel en aan het Grand Curtius Museum in Luik. In 2012-2013 heeft het Postes restantes museum objecten aan de Museobus en 74 schrift- en postvoorwerpen aan de Stad Wervik (West-Vlaanderen) voor een tentoonstelling op het station uitgeleend.
Detail van een vitrine in de bibliotheek Chiroux-Croisiers, 2011.
Een sociale actie...
La Rawète, als VVV, is ook lid van de sociale cohesie Plan van Engis voor sociale en intergenerationele banden.